Leszczyny

Opis

Wieś w gminie Górno, stanowiła własność biskupów krakowskich, wchodząc w skład folwarku Cedzyna (jednak dwór folwarku stał nie w Cedzynie a w Woli Kopcowej vel Kopciowej Wsi). We wsi stoi późnorenesansowy kościół pw. św. Jacka ufundowany przez biskupa Piotra Tylickiego. Jego budowę ukończono w 1600 r. Uszkodzony w pożarze i odbudowany pod koniec XIX w. z dobudowaniem naw i wieży. W środku XIX-wieczne ołtarze, w głównym – barokowy krucyfiks, w bocznym – XVIII-wieczny obraz św. Jacka.
Zabytkiem jest również murowane ogrodzenie kościoła z żelazną bramką. W kruchcie kościoła znajduje się tablica z epitafium poświęconym rodzicom Stefana Żeromskiego, ufundowana przez córkę pisarza – Monikę Żeromską. Ciekawa jest historia tego epitafium: otóż – były dwie tablice. Pierwsza, poświęcona Wincentemu Żeromskiemu, wisiała w nawie głównej. Ufundowała ją druga żona, macocha Stefana, Antonina Żeromska z Zeitheimów. Tablica została zniszczona w wyniku pożaru lub zdjęta w czasie późniejszej odbudowy. Stefan Żeromski planował zawieszenie tablicy poświęconej obojgu rodzicom, jednak tego zamiaru nie zrealizował. Wypełniając wolę ojca, Monika Żeromska w 1939 r. zamówiła w zakładzie Stanisława Skuczyńskiego w Kielcach marmurową tablicę projektu Tadeusza Przypkowskiego (Przypkowscy byli dobrymi znajomymi, Monika Żeromska portretowała nawet ich rodzinę, a portret młodziutkiego Tadeusza jest eksponowany na Zamku Królewskim w Warszawie). Po wybuchu wojny wykonana a nie odebrana tablica została zakopana w celu ukrycia przed okupantem. Ponieważ kamieniarz zmarł, tablicę odnaleziono dopiero w 1950 r. i wmurowano w leszczyńskim kościele przy tłumnym udziale mieszkańców, w obecności pani Moniki. Na miejscowym cmentarzu cholerycznym pochowano rodziców Stefana Żeromskiego – Wincentego i Józefę z Katerlów. Nie jest znany powód wyboru właśnie tego cmentarza. Grobów nie da się już odnaleźć, Sam cmentarzyk jest widoczny jako grupa drzew.
Tomasz Rogaliński